Αλήθειες και μύθοι γύρω από την απανθρακοποίηση

Πόσο κοντά ή μακριά είμαστε από την απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα; Ποιες είναι οι διαθέσιμες τεχνολογίες. Τι θεωρείται πρακτικό και βιώσιμο, τι πιθανό και τι απίθανο να συμβεί τα επόμενα χρόνια. Στα ερωτήματα αυτά κλήθηκαν να απαντήσουν οι συμμετέχοντες στην 10η Ενότητα με θέμα «Απανθρακοποίηση, αλήθειες & μύθοι, χρονοδιαγράμματα & στόχοι» και συντονιστή τον Διευθύνοντα Σύμβουλο της HEC, Γιώργο Πλευράκη, που φιλοξενήθηκε στο 8ο Ναυτιλιακό Συνέδριο της «Ναυτεμπορικής».

Γιάννης Κοκκαράκης: Τα πράσινα καύσιμα δεν είναι υποχρεωτικά η λύση για την απανθρακοποίηση

Λαμβάνοντας τον λόγο ο Γιάννης Κοκκαράκης, Τεχνικός Διευθυντής SEEBA ZONE Bureau Veritas, παρέθεσε ορισμένους από τους μύθους που επικρατούν, όπως: «Η απανθρακοποίηση της ναυτιλίας ειναι ανέφικτη, τα πράσινα καύσιμα είναι οικονομικά αποδεκτά, η ναυτιλία έιναι έτοιμη για μετάβαση στα πράσινα καύσιμα, ο φόρος άνθρακα θα οδηγήσει αυτόματα σε απανθρακοποίηση, ο φόρος άνθρακα είναι η μόνη λύση για την απανθρακοποίηση, τα ορυκτά καύσιμα θα εξαφανιστούν το 2050, τα πράσινα καύσιμα είναι έτοιμα για ευρεία υιοθέτηση, η μεθανόλη είναι καλύτερο καύσιμο από την αμμωνία, δεν υπάρχει λύση για τα πυρηνικά απόβλητα, η πυρηνική ενέργεια δεν είναι ασφαλής».

Μίλησε ακόμη για τα επικείμενα μέτρα και το «τσουνάμι των κανονισμών που έρχεται» καθώς «από τη μία έχουμε την Ε.Ε. και από την άλλη έχουμε το IMO, το οποίο θα εφαρμόσει τα μέτρα από το 2027 και εντεύθεν». «Το πρόβλημα είναι ότι έχουμε στόχους το 2030, το 2040 και προφανώς το 2050. Είναι αρκετά τρία χρόνια για να πετύχουμε τον στόχο μας; Νομίζω όχι, αλλά το 2040 υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να πετύχουμε ορισμένα πράγματα. Θα συμφωνήσω όμως με κάτι που συζητήθηκε σε προηγούμενο πάνελ: ότι τα πράσινα καύσιμα δεν είναι υποχρεωτικά η λύση για την απανθρακοποίηση» τόνισε.

Επιχειρηματολογώντας για τη θέση αυτή σημείωσε πως «πρώτα από όλα δεν υπάρχουν πράσινα καύσιμα». «Αυτή τη στιγμή συνθετικά καύσιμα σε τιμές οικονομκά αποδεκτές δεν υπάρχουν. Και δεν υπάρχουν γιατί η κύρια πηγή για τη συνθεσή τους το υδρογόνο, δεν μπορει να φτιαχτεί με οικονομικό τρόπο. Ένας οικονομικός τρόπος για παράδειγμα θα ήταν οι ΑΠΕ, που ειναι πολύ σημαντικές, ίσως και πάνω από την ουρηνική ενέργεια ή φτηνος ηλεκτρισμός αυτό που κάνουν ορισμένα κράτη με πυρηνικά εργοστάσια παραγωγής» εξήγησε μεταξύ άλλων. Επίσης, συνέχισε, «έχουμε πρόβλημα στη διάθεση, στην υποδομή».

Παράλληλα, όπως παρατήρησε, «ενα βασικό στοιχείο από τα μέτρα που πάει να εφαρμόσει το IMO το οποίο έχει μία φοβερή αναβλητικότητα, είναι ότι λείπουν τα κομμάτια του παζλ. Για όλα αυτά τα μέτρα που θα συζητηθούν τον Οκτώβριο του 2024 μία βασική προυποθεση είναι να έχει λυθεί το προβλημα, το να δούμε το καύσιμο από την παραγωγή μέχρι την κατανάλωση. Αν δεν γίνει αυτό δεν μπορουμε να εκτιμήσουμε τι επιπτωση θα έχουμε στην απανθρακοποίηση. Αυτο λείπει και χωρίς αυτό δεν μπορούμε ούτε μέτρα να λάβουμε, ούτε να εφαρμόσουμε αυτό που θα ορίσει ο IMO».

Μιχάλης Πανταζόπουλος: Τεράστιος μύθος η απανθρακοποίηση με τον τρόπο που συζητιέται

Από την πλευρά του ο Μιχάλης Πανταζόπουλος, Senior Vice-President LISCR (Hellas) S.A., διατύπωσε την άποψη πως «η απανθρακοποίηση με τον τρόπο που συζητιέται και παρουσιάζεται είναι ένας τεράστιος μύθος».

«Κατά τη δική μου άποψη, η πραγματικότητα σε όλη αυτή τη δουλειά είναι χρήμα φορολογια και πώς θα βγάλω λεφτά παραπάνω από τον τομεά που λέγεται ναυτιλία και παραναυτιλία. Η ναυτιλία με το 3% των εκπομπών να πιστεύουμε ότι μπορεί να μας λύσει το πρόβλημα της κλιματικής κρίσης θα πρέπει να είμαστε ή πολύ ευτυχισμένοι ή πολύ αθώοι» ανέφερε. Ωστόσο, όπως παρατήρησε, «επειδή είμαστε στη ναυτιλία και επειδή σαν σημαία βλέπουμε πολλά πράγματα είμαστε αναγκασμένοι κι εμείς να συμετέχουμε».

«Αυτό που έχουμε δει και είναι πολύ σημαντικό, είναι η συνεργασία όλων των εμπλεκόμενων φορέων. Δεν μπορεί να δώσει λύση σε αυτό το πρόβλημα η ναυτιλιακή εταιρεία, ο νηογνώμονας, το νηολόγιο, όταν οι oil majors που παράγουν το καύσιμο δεν έχουν ενασχόληση» πρόσθεσε ο κ. Πανταζόπουλος.

Όσον αφορά το τεχνικό μέτρο ή το οικονομικό μέτρο της Ε.Ε. ή το global fuel standard, επισήμανε πως «είναι σε πολύ πρώιμη κατάσταση και δεν βλέπω ότι μέχρι το 2050 θα έχουμε πάει σε κάτι πολύ διαφορετικό από αυτό που είμαστε σήμερα». «Βελτιώσεις θα υπάρχουν. Έχουμε δει κι εμείς μέσα από διάφορα προγράμματα να γίνεται μία βελτιστοποίηση του πρυμνιαίου της γάστρας του πλοίου, σχεδιασμός της προπέλας και του πηδαλίου που βοηθάνε και έχεις μία μείωση εκπομπών 9,5-10%, έχουμε δει νέες μορφές χάλυβα με μαγγάνιο και άλλα πρόσθετα που βοηθούν να μειώσουν την εκπομπή. Τέτοιες προσπάθειες έχουμε δει και χρειαζόμαστε παραπάνω. Αλλά για να πας σε ένα μέτρο που θα έχει παγκόσμια εφαρμογή πιστεύω ότι είμαστε αρκετά πίσω. Είμαστε μακριά από το να φτάσουμε στο επιθυμητό αποτέλεσμα» εκτίμησε.

Γιώργος Τεριακίδης: Πρέπει να δοκιμάζουμε διαφορετικά καύσιμα – Να βρούμε τι δουλεύει και τι δεν δουλεύει

Στην παρέμβασή του ο Γιώργος Τεριακίδης, Area Manager East Mediterranean and Black Sea DNV, υπογράμμισε πως οι λύσεις που είναι αυτή τη στιγμή στο τραπέζι δεν είναι για όλα τα πλοία ίδιες. «Σίγουρα πρέπει να ξεχωρίσουμε τι ισχύει για την ποντοπόρο ναυτιλία και τι ισχύει για τη ναυτιλία μικρών αποστάσεων. Πρέπει να πάρεις κάποιες αποφάσεις και προχωρήσεις μπροστά. Το να συνεργάζεσαι με διαφορετικούς οργανισμούς εντός ναυτιλίας αυτό που πετυχαίνει είναι ότι δίνει στην οπτική του κάθε οργανισμού, παίρνεις προβλήματα που έχει ο καθένας και λύνονται με όλους. Λόγω της αβεβαιότητας δεν μπρορούμε να κάνουμε κάτι άλλο σήμερα. Αυτή τη στιγμή πρέπει να δοκιμάζουμε διαφορετικά καύσιμα, σε συγκεκριμένα πλοία για συγκεκριμένες διαδρομές και να κάνουμε δοκιμές που βέβαια θα έχουν και ένα οικονομικό όφελος σε βάθος χρόνου» ανέφερε.

Όπως τόνισε, όλες αυτές οι δοκιμές, οι μελέτες, οι συνεργασίες με διάφορους οργανισμούς είναι σημαντικές. «Μέχρι τώρα δεν έχουν γίνει πολλά. Ουσιαστικά το 93% του παγκόσμιου στόλου χρησιμοποιεί τα καύσιμα που χρησιμοιούσε τόσα χρόνια. Αλλά επειδή έχουμε ένα πρόβλημα μπροστά μας και δεν μπορούμε να καθόμαστε να το κοιτάμε και να λέμε ‘δεν λύνεται’ πρέπει να βρουμε μικρές χαραμάδες τι δουλεύει και τι δεν δουλεύει» επισήμανε ο κ. Τεριακίδης.

Αντώνης Τρακάκης: Πρόωρες έως άτοπες οι συζητήσεις γύρω από καύσιμα μηδενικού άνθρακα

«Οποιεσδήποτε συζητήσεις γύρω από καύσιμα μηδενικού άνθρακα είναι το λιγότερο πρόωρες έως και άτοπες και παρακινούνται από οικονομικά συμφέροντα» τόνισε στην παρέμβασή του ο Αντώνης Τρακάκης, Τεχνικός Διευθυντής Marine-RINA. «Αυτό που ζητείται σημερα να κάνει η ναυτιλία είναι να φτάσει ένα net zero το 2050, που σημαίνει ότι η τεχνολογία του μηδενικού άνθρακα δεν είναι κάτι που μας προβληματίζει γιατί το χρειαζόμαστε σήμερα. Θεωρώ ότι κάθε επιλογή να μιλήσει κανείς για πράσινα καύσιμα μηδενικού άνθρακα είναι το λιγότερο παρακινδυνευμένη» ανέφερε.

Όπως είπε, «αυτό που έχει σημασία για εμάς είναι ότι πρέπει να διαχειριστούμε μία μετάβαση. Η ναυτιλία μπαίνει σε μία μεταβατική περίοδο με ένα status που αντιστοιχεί στις σημερινές εκπομπές ρύπων με τελικό στόχο το 2050 το net zerο. Όσο πιο αργά καθυστερήσουμε τη μεταβαση αυτή, τοσο πιο απότομη θα ειναι η κλίση της καμπύλης, τόσο πιο πολύ θα μας κοστίσει και αν πάμε στην απέναντι άκρη και πούμε ότι αν δεν κάνουμε τίποτε μέχρι το 2050 και το τελευταίο δευτερόλεπτο, το ’49 μειώσουμε τις εκπομπές μας στο ζητούμενο επίπεδο τα καταφέραμε; Όχι, ο πλανήτης θα έχει καταστραφεί».

«Δεν θέλω να σχολιάσω κατά πόσο ειναι σκόπιμο να κάνουμε την απανθρακοποίηση της ναυτιλίας ή όχι, εγώ παίρνω σαν δεδομένο ότι υπάρχει ένας κανονισμός. Είναι μια φοβερη ευκαιρία για τους μηχανικούς αλλά θέλει μεγάλη προσοχή ώστε να δράσουμε μέσα στα πλαίσια της ναυτιλίας. Πρέπει να κρτήσουμε τις αρχές μας, αλλά πρέπει να επαναπροσδιορίσουμε τις πρακτικές μας» υπογράμμισε.

Παρατήρησε ακόμη πως «επειδή η μετάβαση πρέπει να αρχίσει άμεσα πρέπει να κοιτάξουμε τις διαθέσιμες λύσεις τα εναλλα καύσιμα μπορουν να περιμ απο το 2035-40 και μετά. Τότε πραγματικά θα μπαίνουμε σε μία πράσινη οικονομία, όχι τώρα». «Τι μας κάνει να πιστεύουμε σήμερα ότι μετά από 10 χρόνια θα μιλάμε για αμμωνια και μεθανόλη;» διερωτήθηκε προσθέτοντας πως «όλες οι τεχνολογίες ωριμάζουν τελικά πάνω στα πλοία». Για τον λόγο αυτό, πρόσθεσε, «πρέπει να στραφουμε σε λύσεις που μπορούν να μας πάνε σε ένα λογικό μονοπάτι και σε ένα καινούριο μέλλον».

Διαβάστε ΕΔΩ όλες τις ομιλίες και τις παρεμβάσεις στο 8ο Ναυτιλιακό Συνέδριο της «Ν».