Έπειτα από τρία χρόνια διαπραγματεύσεων που έδειχναν να οδηγούν σε αδιέξοδο, οι χώρες-μέλη του ΠΟΥ κατέληξαν την Τρίτη σε μια νομικά δεσμευτική συμφωνία για την αντιμετώπιση μελλοντικών πανδημιών, ένα πλαίσιο που επιχειρεί να αποφύγει τα λάθη της πανδημίας Covid-19.
Η συμφωνία περιλαμβάνει μεταξύ άλλων μηχανισμούς για τη δικαιότερη κατανομή φαρμάκων και εμβολίων, τα οποία οι πλούσιες χώρες κατηγορήθηκαν ότι κράτησαν για τον εαυτό τους στα πρώτα χρόνια της κρίσης του κορονοϊού.
«Έπειτα από τρία και πλέον χρόνια έντονων διαπραγματεύσεων, οι χώρες-μέλη του ΠΟΥ έκαναν ένα μεγάλο βήμα προόδου στις προσπάθειες να γίνει ο κόσμος πιο ασφαλής από πανδημίες» ανακοίνωσε ο οργανισμός.
Οι φαρμακευτικές εταιρείες που συμμετέχουν στη συμφωνία δεσμεύονται να προσφέρουν στον ΠΟΥ το 20% της παραγωγής εμβολίων
Το πλαίσιο συμφωνήθηκε πάντως χωρίς τις ΗΠΑ, οι οποίες βρίσκονται σε διαδικασία αποχώρησης από τον ΠΟΥ με απόφαση του Ντόναλντ Τραμπ. Μέχρι σήμερα ήταν ο μεγαλύτερος χρηματοδότης του οργανισμού.
«Πρόκειται για μια ιστορική στιγμή που δείχνει ότι, με ή χωρίς τις ΗΠΑ, οι χώρες του κόσμου είναι δεσμευμένες να εργαστούν μαζί» σχολίασε στο Reuters η Νίνα Σουάλμπε, ιδρύτρια της δεξαμενής σκέψης Spark Street Advisors.
Είναι μόλις η δεύτερη φορά στα 75 χρόνια ιστορίας του ΠΟΥ που οι χώρες-μέλη καταλήγουν σε δεσμευτική συμφωνία. Η πρώτη ήταν μια συμφωνία κατά του καπνίσματος το 2003.
Εκατομμύρια δόσεις εμβολίων για την Covid-19 έμειναν στα αζήτητα και τελικά πετάχτηκαν σε πολλές πλούσιες χώρες (Reuters)
Δικαιοσύνη στα εμβόλια
H συνθήκη, η οποία θα πρέπει να εγκριθεί από την Παγκόσμια Συνέλευση Υγείας τον Μάιο και να επικυρωθεί στη συνέχεια από τις κυβερνήσεις, επιχειρεί να αντιμετωπίσει τις δομικές ανισότητες στην κατανομή εμβολίων και θεραπειών.
Το άρθρο 9 προβλέπει ότι οι κυβερνήσεις θα πρέπει να θέτουν όρους για τη δίκαιη πρόσβαση στις συμφωνίες που υπογράφουν με φαρμακευτικές εταιρείες. Διασφαλίζει επίσης ότι τα εμβόλια και οι θεραπείες θα είναι διαθέσιμα σε παγκόσμιο επίπεδο.
Ακόμα, ο ΠΟΥ θα έχει τη γενική επίβλεψη των εφοδιαστικών αλυσίδων για την παραγωγή ιατρικών προϊόντων όπως οι μάσκες και τα εμβόλια.
Οι φαρμακευτικές εταιρείες που συμμετέχουν στη συμφωνία δεσμεύονται επίσης να προσφέρουν στον ΠΟΥ το 20% της παραγωγής εμβολίων και φαρμάκων στη διάρκεια πανδημιών. Η διεθνής κοινότητα υποχρεούνται να δίνει πρόσβαση σε δείγματα παθογόνων και γενετικές αλληλουχίες.
Ώρες διαπραγματεύσεων δαπανήθηκαν για το άρθρο 11 που αφορά τη μεταφορά τεχνογνωσίας στις χώρες χαμηλού εισοδήματος προκειμένου να παράγουν εμβόλια, φάρμακα και διαγνωστικά υλικά.
«Αυτό θα επέτρεπε σε φτωχότερες περιοχές όπως η Αφρική να είναι πιο αυτάρκεις στην περίπτωση πανδημίας» δήλωσε στο περιοδικό Nature ο Λόρενς Γκόστιν του Πανεπιστημίου Georgetown στην Ουάσιγκτον.
Σύμφωνα με τον ίδιο, η αποχώρηση των ΗΠΑ ήταν ο παράγοντας που έπεισε τις υπόλοιπες κυβερνήσεις να καταλήξουν σε συμφωνία.
«Ο κόσμος αντιδρά στον Ντόναλντ Τραμπ και είναι αποφασισμένος να δείξει ότι η πολυμερής προσέγγιση και η παγκόσμια αλληλεγγύη είναι σημαντικές» είπε ο Γκόστιν.
