Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε πρόσφατα ψήφισμα με το οποίο καταδικάζει το Αζερμπαϊτζάν για παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων και διεθνούς δικαίου. Το ψήφισμα υποστηρίχθηκε από την πλειοψηφία των ευρωβουλευτών, με 453 ψήφους υπέρ, 31 κατά και 89 αποχές, και απηχεί σοβαρές ανησυχίες της ΕΕ για τις εξελίξεις στο Αζερμπαϊτζάν και τη στάση της χώρας απέναντι σε βασικά δικαιώματα και ελευθερίες.
Κύρια Σημεία του Ψηφίσματος
- Καταδίκη Καταστολής Ελευθεριών: Το ψήφισμα εκφράζει την ανησυχία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την καταστολή πολιτικών ακτιβιστών, δημοσιογράφων και ηγετών της αντιπολίτευσης στο Αζερμπαϊτζάν, τόσο εντός της χώρας όσο και εκτός αυτής. Οι ευρωβουλευτές επισημαίνουν ότι η συνεχής παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των πολιτικών ελευθεριών είναι ασύμβατη με την οικοδόμηση διεθνών συνεργασιών.
- Ενεργειακή Ανεξαρτησία: Μία σημαντική πτυχή του ψηφίσματος είναι η έκκληση προς την Ευρωπαϊκή Ένωση να μειώσει την ενεργειακή εξάρτησή της από το φυσικό αέριο του Αζερμπαϊτζάν. Οι ευρωβουλευτές ανησυχούν ότι το αυξανόμενο φυσικό αέριο που εισάγεται από το Αζερμπαϊτζάν ενδέχεται να αντικατασταθεί από ρωσικό αέριο, υπονομεύοντας τις προσπάθειες ενεργειακής ανεξαρτησίας της ΕΕ.
- Αναστολή Συνεργασίας και Μνημονίου: Το ψήφισμα καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να αναστείλει την εφαρμογή του Μνημονίου Κατανόησης του 2022, το οποίο είχε ως στόχο τη στρατηγική ενεργειακή συνεργασία μεταξύ της ΕΕ και του Αζερμπαϊτζάν. Το μνημόνιο θεωρείται ότι έρχεται σε αντίθεση με τις αρχές ανθρωπίνων δικαιωμάτων της ΕΕ, λόγω της καταστολής της αντιπολίτευσης και των αυταρχικών πρακτικών της αζέρικης κυβέρνησης.
- Μελλοντική Συνεργασία υπό Όρους: Οι ευρωβουλευτές προτείνουν ότι κάθε μελλοντική συμφωνία εταιρικής σχέσης μεταξύ της ΕΕ και του Αζερμπαϊτζάν θα πρέπει να εξαρτάται από συγκεκριμένες δεσμεύσεις της αζέρικης κυβέρνησης, όπως η απελευθέρωση πολιτικών κρατουμένων, η διενέργεια νομικών μεταρρυθμίσεων και η βελτίωση των συνθηκών ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Επιπλέον, η διαθεσιμότητα του Αζερμπαϊτζάν να εμπλακεί σε ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις με την Αρμενία αποτελεί βασική προϋπόθεση.
- Σύγκρουση στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ: Το ψήφισμα αναφέρεται στη συνεχιζόμενη στρατιωτική παρουσία του Αζερμπαϊτζάν σε περιοχές που παραδοσιακά κατοικούνταν από Αρμένιους. Οι ευρωβουλευτές ζητούν την άμεση απόσυρση των αζερικών στρατευμάτων από τα εδάφη αυτά και την αναγνώριση των δικαιωμάτων των τοπικών πληθυσμών.
Αυτό το ψήφισμα αντικατοπτρίζει την αυξημένη ευαισθησία της ΕΕ απέναντι στις εξελίξεις στον Νότιο Καύκασο και τη δέσμευσή της στην προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της δημοκρατίας. Παράλληλα, αναδεικνύει την επιθυμία της ΕΕ να διαμορφώσει μια σταθερή ενεργειακή στρατηγική, που δεν θα στηρίζεται σε χώρες με αμφιλεγόμενα αρχεία ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ενισχύοντας τις αρχές της διεθνούς νομιμότητας.