Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη για τον καρκίνο, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «The Lancet Oncology», παρατηρείται ότι ο καρκίνος παχέος εντέρου εντοπίζεται ολοένα και περισσότερο σε άτομα κάτω των 50 ετών στις ανεπτυγμένες χώρες. Η έρευνα, η οποία ανέλυσε δεδομένα από 50 χώρες μέσω της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας, επισημαίνει ότι αυτή η τάση για τον καρκίνο είναι παγκόσμια.
Οι ειδικοί υποθέτουν ότι παράγοντες όπως οι αλλαγές στη διατροφή, το κάπνισμα, η καθιστική ζωή και το μικροβίωμα του εντέρου ενδέχεται να συμβάλλουν στην αύξηση των περιστατικών.
Ο καρκίνος του παχέος εντέρου είναι ο τρίτος πιο συχνός παγκοσμίως, με πάνω από 1,9 εκατομμύρια διαγνώσεις το 2022. Παραδοσιακά, θεωρείται νόσος των ατόμων άνω των 50 ετών, γεγονός που αντικατοπτρίζεται στα προγράμματα προσυμπτωματικού ελέγχου. Ωστόσο, η αυξανόμενη επίπτωση σε νεότερες ηλικίες υποδεικνύει την ανάγκη επανεξέτασης των ηλικιακών ορίων για τέτοιους ελέγχους.
Η μελέτη διαπίστωσε ότι οι χώρες με τη μεγαλύτερη αύξηση των περιστατικών σε νέους περιλαμβάνουν τη Νέα Ζηλανδία, τη Χιλή, το Πουέρτο Ρίκο και την Αγγλία. Αντίθετα, σε 23 χώρες, τα ποσοστά παραμένουν σταθερά.
Για τα άτομα άνω των 50 ετών, οι υψηλότερες τιμές παρατηρούνται στις Κάτω Χώρες, την Ιαπωνία, τη Δανία και την Ισπανία. Αυτό πιθανώς λόγω της διαθεσιμότητας δωρεάν και ποιοτικής υγειονομικής περίθαλψης και των προγραμμάτων προσυμπτωματικού ελέγχου που έχουν εφαρμοστεί εδώ και πάνω από 10 χρόνια.
Παρά την παγκόσμια τάση, οι αιτίες της αύξησης των περιστατικών σε νεότερες ηλικίες παραμένουν ασαφείς. Κάτι που υπογραμμίζει την ανάγκη για περαιτέρω έρευνα και προσαρμογή των στρατηγικών πρόληψης και διάγνωσης.
Αύξηση περιστατικών καρκίνου σε νεαρές ηλικίες
Εξέλιξη της νόσου: Ο καρκίνος του παχέος εντέρου, που θεωρείτο παραδοσιακά νόσος των ατόμων άνω των 50 ετών, παρατηρείται ολοένα και περισσότερο σε νεότερες ηλικίες.
Μια τάση που ξεπερνά γεωγραφικά σύνορα.
Διατροφή: Η αυξημένη κατανάλωση επεξεργασμένων τροφών, κόκκινου κρέατος και ζάχαρης φαίνεται να συνδέεται με την αύξηση της επίπτωσης του καρκίνου.
Καθιστική ζωή: Ο μειωμένος χρόνος φυσικής δραστηριότητας στις ανεπτυγμένες χώρες συμβάλλει στην ανάπτυξη παραγόντων κινδύνου όπως η παχυσαρκία.
Οι αλλαγές στο μικροβίωμα του εντέρου που προκαλούνται από τη διατροφή και άλλους περιβαλλοντικούς παράγοντες θεωρούνται επίσης σημαντικός παράγοντας.
Κάπνισμα και αλκοόλ: Η συνέχιση του καπνίσματος και η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ επιδεινώνουν τους κινδύνους.
Γεωγραφικές διαφοροποιήσεις
Σε νεαρά άτομα: Χώρες με ταχύτερη αύξηση περιστατικών, όπως η Αγγλία και η Χιλή, παρακολουθούνται στενά. Οι αλλαγές στα ποσοστά σχετίζονται πιθανώς με διαφορετικές κουλτούρες διατροφής και τρόπο ζωής.
Σε μεγαλύτερες ηλικίες: Οι υψηλότερες τιμές σε χώρες όπως οι Κάτω Χώρες, η Ιαπωνία και η Ισπανία εξηγούνται εν μέρει από τη διαθεσιμότητα οργανωμένων προγραμμάτων προσυμπτωματικού ελέγχου.
Η σημασία του προσυμπτωματικού ελέγχου
Παραδοσιακή στρατηγική: Μέχρι τώρα, ο προσυμπτωματικός έλεγχος επικεντρωνόταν στα άτομα άνω των 50 ετών, κάτι που ανταποκρινόταν στα ιστορικά δεδομένα.
Αναθεώρηση στρατηγικής: Με την αυξανόμενη επίπτωση σε νεότερες ηλικίες, οι ειδικοί ζητούν την επανεξέταση των ηλικιακών ορίων και την έναρξη ελέγχων από τα 40 ή ακόμη και νωρίτερα.
Πρόσκληση για περαιτέρω έρευνα
Ασάφεια αιτίων: Η παγκόσμια τάση αύξησης των περιστατικών παραμένει ανεξήγητη, υπογραμμίζοντας την ανάγκη για περαιτέρω μελέτη.
Πρόληψη και διαγνωστική στρατηγική: Εστιάζεται στην καλύτερη κατανόηση των παραγόντων κινδύνου και την ανάπτυξη εξατομικευμένων προγραμμάτων πρόληψης.
Η μελέτη επισημαίνει ότι, παρά τις προόδους στην υγειονομική περίθαλψη, είναι απαραίτητη η υιοθέτηση μιας πιο προσαρμοστικής προσέγγισης για την αντιμετώπιση της συγκεκριμένης τάσης.
Παράλληλα, απαιτείται και η ευαισθητοποίηση του κοινού για αλλαγές στον τρόπο ζωής που μειώνουν τον κίνδυνο εμφάνισης της νόσου.
